Razlike u nacionalnim i međunarodnim pravilima za ispitivanje semena

Abstract

Razlike u pravilima za ispitivanje kvaliteta semena u domaćem prometu (Pravilnik o kvalitetu semena poljoprivrednog bilja Sl. SFRJ 47/1987) i izvozu (Međunarodna pravila za ispitivanje semena-ISTA pravila) razlog su prisustva nepodudarnosti u radu prilikom ispitivanja semena i tumačenja dobijenih rezultata. Kod pojedinih biljnih vrsta se koriste i drugačije metode ispitivanja, što dodatno može dovesti do različitih rezultata o kvalitetu jedne iste partije semena. Stoga je cilj ovog rada da se istaknu razlike koje postoje i ukaže na potrebu ujednačavanja nacionalnih i međunarodnih pravila za ispitivanje semena. Kroz ovaj pregledni rad prikazane su glavnerazlike prilikom uzorkovanja i najčešćih metoda ispitivanja kvaliteta semena: čistoće, klijavosti, mase 1000 semena i sadržaja vlage. Takođe su prikazane i razlike u kontroli kvaliteta uslova ispitivanja na koje laboratorije koje imaju i nacionalnu i međunarodnu akreditaciju moraju da obrate pažnju. U međunarodna ISTA pravila za ispitivanje semena unose se promene svake godine, na inicijativu laboratorija članica, na osnovu novih istraživanja i iskustava iz laboratorija širom sveta. Harmonizacija nacionalnih i međunarodnih pravila za ispitivanje semena umnogome bi olakšala rad u laboratorijama i doprinela ujednačenijim kriterijumima za ispitivanje semena i iznošenje rezultata ispitivanja.

Differences in the seed testing rules for domestic trade (Regulation on the quality of seeds of agricultural plants Sl. SFRJ 47/1987) and export (International rules for seed testing - ISTA rules) are reason for the lack of consistency in the seed testing and the interpretation of the obtained results. For certain species there are even different test methods, which can additionally lead to inconsistent test results of the same seed lot. Therefore, the objective of this paper is to highlight the differences that exist and point out the need to harmonize national and international rules for seed testing.Through this review, the main differences during sampling and the most common methods of seed testing are shown: purity, germination, 1000 seed weight and moisture content. Differences in the quality control of test conditions are also shown, which laboratories that have both national and international accreditation must pay attention to. International rules (ISTA) are changedevery year, at the initiative of member laboratories, based on new research and experiences from laboratories around the world. Harmonization of national and international rules for seed testing would greatly facilitate work in laboratories and contribute to uniform criteria for seed testing and reporting of test results.